Landelijke inspiratiedag nieuwe Regio Deals
Ontmoeten, verbinden en kennis en ervaring delen tussen en met lopende en toekomstige Regio Deals. Dat was het doel van de eerste landelijke inspiratiedag voor Regio Deals. Een geslaagde dag, zo bleek uit de positieve reacties. Natuurlijk was er ook aandacht voor brede welvaart in relatie tot regionale ontwikkeling.
Op woensdag 12 april stroomde congrescentrum Antropia in Driebergen-Rijsenburg langzaam vol met zo’n 80 toekomstig partners van Regio Deals en geïnteresseerden in de resterende tranches 5 en 6. Alle windstreken waren vertegenwoordigd, van de Waddeneilanden tot Zuid-Limburg, van Zeeland tot Groningen. Op het programma stonden twee plenaire lezingen over brede welvaart en zes verschillende workshops, waarin lopende Regio Deals inzoomden op hun ervaringen met samenwerken in de deals.
”We hebben veel uitdagingen in Nederland”, zei Arne van Hout, directeur-generaal Openbaar Bestuur en Democratische Rechtsstaat bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en nauw betrokken bij de Regio Deals. ”Ik ben ervan overtuigd dat samenwerken en met elkaar – Rijk én regio - ontdekken hoe we onze krachten kunnen en moeten bundelen, ons land verder helpt. En tevens ons land zo mooi houdt als het is en verbetert waar het kan en nodig is. Regio Deals zijn een samenspel in optima forma”. Ook Natalie Burgers, programmadirecteur Regio Deals bij BZK, benadrukte dat. Zij voegde eraan toe "dat we met elkaar, alle partijen samen, ook met de ambtenaren van de betrokken ministeries, onafhankelijk van politieke voorkeuren, Nederland beter en mooier maken.”
Breder kijken … naar brede welvaart
”Integraal, met oog voor alles wat voor onze inwoners van waarde is”. Dat is de kern van het begrip ‘brede welvaart’, vertelde Aleid Brouwer, bijzonder hoogleraar Brede Welvaart aan de Rijksuniversiteit Groningen. Robert Kennedy zei al in 1968 dat ‘het bruto binnenlands product (BBP)’ alles meet behalve datgene dat het leven de moeite waard maakt’ Het begrip brede welvaart is misschien nog niet zo oud als die uitspraak, de essentie is hetzelfde en nog steeds actueel. Brede welvaart betreft de kwaliteit van leven in het hier en nu en de mate waarin deze ten koste gaat van die van latere generaties of van die van mensen elders in de wereld. Met andere woorden: ”Keuzes van nu zijn van belang voor later en hangen nauw samen met de beschikbare middelen”, doceerde Aleid Brouwer. ”Onze kinderen ervaren later wat wij nu beslissen.”
Bril en kompas: Breed kijken – scherp kiezen
Patrick Vermeulen, directeur van sociale kennisonderneming PON & Telos, toonde met een voorbeeld over Brabant aan dat er al heel lang sprake is van duurzame ontwikkeling. “De term Brede Welvaart is nu salonfähig, dat helpt enorm. Het is een bril en een kompas”, vertelde Vermeulen. “Met de bril kijk je, het kompas helpt bij het maken van scherpe keuzes en denk na over hoe je verschillende zaken met elkaar verbindt". Onderstaande punten helpen bij het maken van die keuzes:
- Data zoals bv. de CBS-monitor, die gaan over het hier en nu. De toestand in de wereld. En helpen met het maken van keuzes, wat ga je oppakken, wat wil je behouden, wat verbeteren.
- Onderzoek en vraag wat mensen van waarde vinden. Bevraag de inwoners hoe zij de leefomgeving ervaren, wat zij belangrijk vinden in het leven. De mentale en fysieke gezondheid kan haaks staan op de economische waarde. Denk aan de Friese paradox: economisch gezien gaat het niet goed in Friesland, de inwoners zijn wél gelukkiger dan in de rest van Nederland.
- Impact van de keuzes. Ga in gesprek over de verschillende scenario’s en de potentiële effecten. Bespreek het met alle belanghebbenden.
Vermeulen, afsluitend: ”Een Regio Deal is een menselijk aanbod, het gaat niet over projecten, het gaat over mensen, over dingen mogelijk maken. Regio Deals gaan over het organiseren van vertrouwen en breder kijken dan de economische waarde. De regio is de maat. Als je iets teweeg wilt brengen, dan moet je wel op het niveau van de regio beginnen. Een Regio Deal is een continue uitnodiging om samen op zoek te gaan en te leren.”
Themasessies over samenwerken
Naast de plenaire bijeenkomsten deelden een aantal lopende Regio Deals hun ervaringen in zes verschillende workshops met de nieuwkomers met nadruk op de vraag ''Hoe is de regio te werk gegaan om de samenwerking vorm te geven?"
In de zes themasessies werden de onderwerpen veiligheid (Noord-Limburg), bewonersparticipatie (Den Haag Zuidwest), maatschappelijk initiatief (FruitDelta Rivierenland), aansluiting arbeidsmarkt en onderwijs (Twente) behandeld. Regio Deal Noord-Brabant ging in op ondersteunen van ondernemers bij verduurzaming en Regio Zwolle deelde hun ervaringen over het samenbrengen van MKB’ers en het ondersteunen van vernieuwingen (human capital).
Geslaagde bijeenkomst
Natalie Burgers kijkt tevreden terug op de dagen: “We hebben deze dag georganiseerd om partijen te inspireren en kennis te delen. Mijn collega’s en ik hebben veel mensen gesproken. Hun reacties zijn erg enthousiast. Ik ben daar blij mee. Elkaar ontmoeten is erg belangrijk, dat blijkt elke keer weer. Ons doel is bereikt. We willen dan ook vaker dit soort bijeenkomsten organiseren. Aan het einde van de dag hebben we daarvoor een aantal thema’s opgehaald bij de deelnemers. Al met al een zeer geslaagde dag!"
De landelijke inspiratiedag volgde op de online startbijeenkomst van 28 februari 2023 voor de 14 geselecteerde proposities voor nieuwe Regio Deals. Deze stond in het teken van kennismaking tussen de verschillende regio’s en het programmateam van BZK. Arne van Hout en Natalie Burgers: “Samenwerking tussen Rijk en regio is enorm belangrijk bij het bevorderen van brede welvaart. Het is niet alleen een kwestie van geld, investeren in goede relaties bij de voorbereidingen van een nieuwe deal is ook een van de succesfactoren.”